Zijn de voorgestelde wijzigingen in de Wet collectieve Warmte wel zo’n goed idee?
Minister Jetten kwam eind vorig jaar met een Kamerbrief die moet leiden tot een nieuwe warmtewet. Daarin staat dat hij private warmtenetten binnen nu en zeven jaar voor het merendeel in publieke handen wil krijgen, zodat de publieke partij altijd doorslaggevend zeggenschap heeft. Consumenten worden zo beschermd tegen al te hoge prijzen en de wet zou ook de energietransitie versnellen. Maar is dat wel zo? Valentijn Kleijnen, CEO van Energie voor Elkaar heeft daar een genuanceerde mening over.
Valentijn Kleijnen: ‘Die nieuwe warmtewet is er nog niet, maar er wordt al volop op gereageerd. Vooral op het voornemen om van privaat publiek te maken. Wat betekent dat in de praktijk? Stel je koopt een huis van 3 ton en na 30 jaar zegt de Overheid: ‘Daar willen wij de helft van’. Zou raar zijn, toch? Maar het is wel wat de minister voorstelt. Partijen die investeren in warmtenetten worden daar niet enthousiast van. Sommigen hebben hun investeringen, en daarmee de uitbreiding van warmtenetten, al on-hold gezet. Dat is jammer, want we hebben alles en iedereen keihard nodig. 'VOOR IEDER WAT WILS' We staan voor een enorme opgave. Miljoenen huizen moeten van het aardgas af. 2050 is de streefdatum, maar zelfs als we nu volle bak aan de slag gaan, halen we 2060 niet eens. Er zijn nu heel veel verschillende mogelijkheden, zowel vanuit het bedrijfsleven als vanuit de overheid. Van warmtenetten tot corporaties. Voor ieder wat wils. De nieuwe wet lijkt veel van die mogelijkheden uit te gaan sluiten. Waarom zou je die routes afsluiten als we duidelijk alle zeilen bij moeten zetten om de klimaatdoelen te gaan halen?
Valentijn Kleijnen: ‘Die nieuwe warmtewet is er nog niet, maar er wordt al volop op gereageerd. Vooral op het voornemen om van privaat publiek te maken. Wat betekent dat in de praktijk? Stel je koopt een huis van 3 ton en na 30 jaar zegt de Overheid: ‘Daar willen wij de helft van’. Zou raar zijn, toch? Maar het is wel wat de minister voorstelt. Partijen die investeren in warmtenetten worden daar niet enthousiast van. Sommigen hebben hun investeringen, en daarmee de uitbreiding van warmtenetten, al on-hold gezet. Dat is jammer, want we hebben alles en iedereen keihard nodig. 'VOOR IEDER WAT WILS' We staan voor een enorme opgave. Miljoenen huizen moeten van het aardgas af. 2050 is de streefdatum, maar zelfs als we nu volle bak aan de slag gaan, halen we 2060 niet eens. Er zijn nu heel veel verschillende mogelijkheden, zowel vanuit het bedrijfsleven als vanuit de overheid. Van warmtenetten tot corporaties. Voor ieder wat wils. De nieuwe wet lijkt veel van die mogelijkheden uit te gaan sluiten. Waarom zou je die routes afsluiten als we duidelijk alle zeilen bij moeten zetten om de klimaatdoelen te gaan halen?
Als we de energietransitie willen realiseren zouden we geen partijen moeten uitsluiten. De opties die overblijven zijn niet aantoonbaar beter, sneller of goedkoper. Integendeel. Uit het onderzoek dat PWC heeft gedaan in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat blijkt dat gemeentes niet snel genoeg kennis en expertise kunnen opbouwen. Komt nog bij dat private investeerders zullen afhaken als ze geen zeggenschap hebben over hun investeringen. Het risico is voor hen simpelweg te groot. 'EN DE BETAALBAARHEID VAN PUBLIEKE NETTEN DAN?' Ook daar kun je vraagtekens bij zetten. Uit hetzelfde PWC-onderzoek blijkt dat de huidige publieke netten niet per se goedkoper zijn dan private netten. En omdat er zoveel regels zijn, wordt het heel ingewikkeld om ergens te beginnen. Dat maakt het weer onnodig duur. Om de prijs voor afnemers betaalbaar te houden, kan er publiek geld bij. Belastinggeld dus, afkomstig van de burger. En is die onafhankelijke overheid nog wel zo onafhankelijk als ze gaat acteren als energieleverancier? Zo lang het goed gaat is er niets aan de hand, maar wat als er klachten zijn? Bij wie kun je dan als afnemer terecht? De wet is nog niet in werking, maar de vertraging van de energietransitie al wel. Veel bedrijven nemen het zekere voor het onzekere en stoppen met investeren. Jammer, want wat ons betreft hebben we iedereen hard nodig. Van 100 procent privaat tot 100 procent publiek en alles wat daar tussenin zit. Wij geloven dat de klimaatverandering echt een groot probleem is. En dat we niet al te veel tijd meer hebben. 'WE MOETEN AAN DE BAK' Energie voor Elkaar doet hoe dan ook mee, ook in de toekomst. We zijn vóór versnelling, maar als dat niet lukt, leveren we hoe dan ook onze bijdrage. Flexibel en binnen de routes die er dan wel mogelijk zijn. Ook als het lastiger wordt om iets voor elkaar te krijgen. We geloven in samenwerken en dat doen we ook. Met bedrijven, organisaties en gemeentes. De energietransitie houdt ons allemaal bezig. Zullen we die dan ook samen aanpakken?’
Als we de energietransitie willen realiseren zouden we geen partijen moeten uitsluiten. De opties die overblijven zijn niet aantoonbaar beter, sneller of goedkoper. Integendeel. Uit het onderzoek dat PWC heeft gedaan in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat blijkt dat gemeentes niet snel genoeg kennis en expertise kunnen opbouwen. Komt nog bij dat private investeerders zullen afhaken als ze geen zeggenschap hebben over hun investeringen. Het risico is voor hen simpelweg te groot. 'EN DE BETAALBAARHEID VAN PUBLIEKE NETTEN DAN?' Ook daar kun je vraagtekens bij zetten. Uit hetzelfde PWC-onderzoek blijkt dat de huidige publieke netten niet per se goedkoper zijn dan private netten. En omdat er zoveel regels zijn, wordt het heel ingewikkeld om ergens te beginnen. Dat maakt het weer onnodig duur. Om de prijs voor afnemers betaalbaar te houden, kan er publiek geld bij. Belastinggeld dus, afkomstig van de burger. En is die onafhankelijke overheid nog wel zo onafhankelijk als ze gaat acteren als energieleverancier? Zo lang het goed gaat is er niets aan de hand, maar wat als er klachten zijn? Bij wie kun je dan als afnemer terecht? De wet is nog niet in werking, maar de vertraging van de energietransitie al wel. Veel bedrijven nemen het zekere voor het onzekere en stoppen met investeren. Jammer, want wat ons betreft hebben we iedereen hard nodig. Van 100 procent privaat tot 100 procent publiek en alles wat daar tussenin zit. Wij geloven dat de klimaatverandering echt een groot probleem is. En dat we niet al te veel tijd meer hebben. 'WE MOETEN AAN DE BAK' Energie voor Elkaar doet hoe dan ook mee, ook in de toekomst. We zijn vóór versnelling, maar als dat niet lukt, leveren we hoe dan ook onze bijdrage. Flexibel en binnen de routes die er dan wel mogelijk zijn. Ook als het lastiger wordt om iets voor elkaar te krijgen. We geloven in samenwerken en dat doen we ook. Met bedrijven, organisaties en gemeentes. De energietransitie houdt ons allemaal bezig. Zullen we die dan ook samen aanpakken?’